नाटक - ३

अनेकदा पडलं आहे मला असं स्वप्न. कसं, कुठे वापरू त्याला असा तद्दन लेखकासारखा विचारही केला आहे मी अनेकदा. पण नाही जमलेलं. असं स्वप्न पडलं की काही चांगलं घडतं का, काही वाईट घडतं का... हाही एक नॉस्ट्राडेमसीय विचार अधूनमधून कुरतडत राहतो मनाला. पण बरेच दिवसांत स्वप्न पडलं नाही, की तोही विचार मागे पडतो. कधीतरी पुन्हा तसं स्वप्न पडतं आणि मी सकाळी जाग आल्यावरही इतकी भारलेली, खूश असते… की हे सगळे फायद्यातोट्याचे विचार मागे पडतात आणि फक्त हातातून सुटून जाणार्‍या स्वप्नाचे सुटेसुटे धागे होता होईतो हातात धरून ठेवायची आनंददायी धडपड तेवढी उरते. अर्थातच तपशील दर वेळी निराळे असतात. स्थळं निराळी. वेळाही निराळ्या. पण काही तपशील मात्र आश्चर्यकारकरीत्या समान. थिएटर असतं कुठलं ना कुठलं. नाट्यगृह हा शब्द मुद्दाम नाही वापरलेला. कारण कधीतरी नाटक दिसतं नुकतंच सुरू झालेलं, कधी नाही. मग मला कळत नाही, हे सिनेमाचं थिएटर आहे की नाटकाचं. ओळखीची नसतात ही थिएटर्स. हे गडकरी रंगायतन किंवा हे वडाळ्याचं आयमॅक्स किंवा हे शिवाजी मंदिर... किंवा हे क्रायटेरियन थिएटर – असं छातीठोकपणे सांगता यावं अशी नसतात ती. त्यांच्यातले कितीतरी घटक एकमेकांत मिसळून गेलेले असतात, त्यांच्या कडा पुसट झालेल्या असतात. कधीकधी नाटक चालू असतं रंगमंचावर. पण बरेचदा मी घाईनं माझी खुर्ची शोधत असते. मनात कमालीची उत्कंठा, आता पडद्यावर काहीतरी सुरू होईल आणि तत्पूर्वी मला माझी जागा हुडकून तिकडे बसलं पाहिजे, असा अदृश्य, हवाहवासा धाक. एकटीच असते मी कायम. कधीच सोबत कुणी असल्याचं आठवत नाही. थिएटर कायम गर्दीनं फुलून गेलेलं. पण सगळी अपरिचितांची गर्दी. सगळीभर पसरलेला सोनसळी प्रकाश. वावरणार्‍याला आश्वस्त वाटावं इतकाच उजेड घेऊन तो उरलेल्या अंधारात मिसळून दिला, की तयार होईल अशा पोताचा. त्यात कध्धीच कुणालाच भीती वाटू नये कसलीही, अशा मऊ स्पर्शाचा. पायर्‍या असतात चिकार. आणि मी त्या घाईनं उतरत वा चढत असते. भिरभिरत्या नजरेनं माझी जागा शोधत. मी जागेवर पोचते, आसनस्थ होते आणि स्वप्न झोपेत विरघळून जातं. सिनेमातल्या एखाद्या स्वप्नदृश्याच्या कडा बाजूच्या धुक्यात विरघळलेल्या असाव्यात, तसं. माझ्या मनातल्या अनिवार उत्सुकतेबद्दल मनात अनिवार उत्सुकता असूनही मी स्वप्नात कधी माझी जागा शोधल्यावर खुर्चीत बसून पुढचं नाटक वा सिनेमा पाहिलेला नाही. दुसर्‍या कुणाचीतरी गोष्ट ऐकण्याबघण्यातला, आपलं आयुष्य पुस्तकासारखं आणि पुस्तकाइतकंच काही काळ मिटून ठेवू शकण्यातला, चौथ्या भिंतीच्या जागची मोक्याची जागा मिळवण्यातला थरार असेल त्यात? काय की...

***
नाटक १
नाटक २